Doğma yurdlarını may ayında tərk edən laçınlılar 31 il sonra elə may ayında da Vətənə döndülər
44 günlük Vətən müharibəsində ərazi bütövlüyünü təmin edən Azərbaycan öz torpaqlarına sahib çıxdı. Kənd-kənd, şəhər-şəhər bütün ərazilərini düşməndən geri aldı. Müharibəni sona çatdıra bilməyən qarşı tərəf təslim oldu. Azərbaycan Prezidenti, Rusiya Prezidenti və Ermənistanın baş nazirinin imzaladığı birgə bəyanata əsasən 2020-ci il dekabrın 1-də Laçın rayonu Ermənistan ordusu tərəfindən boşaldıldı və əsl sahibinə təhvil verildi.
Düşmən təcavüzünə qətiyyətlə sinə gərən, çətinliklərə, məşəqqətlərə boyun əyməyən Laçın 18 may 1992-ci ildə Ermənistan silahlı birləşmələri tərəfindən işğal olunmuşdu. O illərdə Azərbaycanda hakimiyyət uğrunda səngimək bilməyən mübarizələr düşmənə alçaq niyyətini həyata keçirməyə meydan açırdı. Məqsədlərinə çatmaq üçün hər vasitəyə əl atan AXC-Müsavat cütlüyünün xəyanətkarlığı nəticəsində 1992-ci il may ayının 8-də Şuşa ermənilər tərəfindən işğal olunduqdan sonra Laçın ətrafında yerləşən rayon və yaşayış məntəqələrini ələ keçirən erməni silahlı qüvvələri daha da fəallaşmışdı. Mayın 16-dan 17-nə keçən gecə Şuşa şəhərinin Turşsu ərazisindən və Gorus rayonu istiqamətindən Laçın rayon mərkəzi intensiv olaraq ağır artilleriya silahlarından atəşə tutuldu, Şuşanın işğalından düz 10 gün sonra isə Azərbaycanın mühüm hərbi-strateji əhəmiyyətə malik olan, qala qapısı sayılan Laçın rayonu düşmənə təslim edildi. Minlərlə laçınlı doğma yurdundan didərgin düşdü, şəhər odlara qalandı. Laçının yamğalanmasından sonra ermənilər Qarabağın hər tərəfində əl-qol açdı. Qarabağı Ermənistandan ayıran Laçın dəhlizi düşmənin nəzarətinə keçdi. Bu dəhliz vasitəsilə Qarabağa silah, döyüş sursatı və hərbi qüvvələr daşındı. Erməni təcavüzünün miqyası gündən-günə daha da genişlənir, ətraf rayonların taleyi təhlükə altında qalırdı.
Düşmən demək olar ki, öz mənfur niyyətini həyata keçirə bildi. Lakin 30 ilə yaxın Azərbaycan torpaqlarını işğal altında saxlayarkən ağlından keçirmədi ki, bu torpaqların öz sahibi var və bir gün o, geri dönəcək, əsl həqiqəti bütün dünyaya bəyan edəcək.
44 günlük Vətən müharibəsində cənub hissəsi işğaldan azad olunan Laçın rayonu tam olaraq Azərbaycanın nəzarətinə keçməmişdi. Azərbaycanın Ermənistanı Xankəndi ilə birləşdirən avtomobil yoluna alternativ yol çəkməsindən sonra ötən il avqustun 26-da Azərbaycan Ordusu Laçına daxil oldu, Laçın şəhəri, Zabux və Sus kəndləri nəzarətə götürüldü.
Sentyabr ayının 21-də Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Laçın şəhərində Azərbaycan Bayrağını ucaltdı. Bu qürurverici anı ölkə başçımız belə ifadə etmişdir: "Bu, tarixi hadisədir. Laçın şəhərinin azad edilməsi həmişə tarixdə qalacaq. Bu gün Laçın şəhərində, şəhərin mərkəzində, mərkəzi küçədə Azərbaycan Bayrağını qaldırmışam. Bu bayraq burada əbədi dalğalanacaqdır".
Artıq Laçın özünün inkişaf dövrünü yaşayır. İşğaldan azad olunmuş bütün ərazilərimiz kimi yenidən qurulur, yaradılır. Ölkə başçımız mütəmadi səfərləri çərçivəsində rayonda aparılan quruculuq işləri ilə tanış olur, müəssisələrin təməlini atır, tikintisi başa çatan obyektlərin açılışını edir. Prezident İlham Əliyevin Laçına ilk səfərində təxminən 7000 nəfər əhalinin elektrik enerjisi ilə təminatında mühüm rol oynayacaq, generasiya gücü 8 meqavat olan Güləbird Su Elektrik Stansiyası işə salınmışdır. Stansiyanın işə salınması Həkəri çayından istifadəyə imkan yaratmaqla yanaşı, həm də burada istehsal olunan elektrik enerjisi Qubadlı rayonunun Xanlıq kəndini, Laçın rayonunun cənub hissəsini və ərazidə yerləşən digər infrastruktur layihələrini elektrik enerjisi ilə təmin edəcəkdir.
Prezident İlham Əliyevin Sərəncamına əsasən tikilən Kəlbəcər-Laçın avtomobil yolunun uzunluğu 72,8 kilometrdir. Birinci və ikinci texniki dərəcəyə uyğun tikiləcək yolun hərəkət hissəsinin eni 9-16 metr olacaq. İki və dörd hərəkət zolaqlı olacaq yol üzərində altkeçidlər və körpü inşa ediləcək. Yol üzərində 3 tunelin tikintisi apar
