XXI əsrdə informasiya məkanı getdikcə genişlənir. Dünyada demək olar ki, hər kəsin internetə çıxışı var. Media, sosial şəbəkələr, internet resursları texnologiyanın inkişafı ilə öz təsir və çıxış arenasını inkişaf etdirir. Müasir müharibədə uğuru təmin edən mühüm amil informasiya məkanında qazanılan qələbədir. İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı da gördüyümüz kimi, bütün dünya ermənilərin hansı yalan məlumat yaydığını, azərbaycanlıların buna necə reaksiya verdiyini seyr etdi. Azərbaycan saxta xəbərləri aşaraq informasiya məkanında tam hökmranlığını təmin etdi.
Real faktlara, sübutlara və etibarlı kadrlara əsaslanan aydın informasiya siyasəti Vətən müharibəsi illərində Prezident İlham Əliyevin silahı olmuşdur. Müharibə boyu Azərbaycan lideri yalnız etibarlı məlumatlar dərc edib, Ermənistandan gələn saxta xəbərləri təkzib edib, dövlət başçısından müsahibə almaq üçün növbəyə duran bütün dünya jurnalistləri ilə birbaşa əlaqə saxlayıb. Erməni təbliğat maşını uzun müddətdir ki, Azərbaycana qarşı işləyir. Azərbaycan sosial şəbəkələrdə dezinformasiyanın qurbanıdır, 1990-cı ildə Qarabağ işğal olunandan bəri ermənilər ölkəmizlə bağlı yalan informasiya faktları dərc etməyə davam edir.
Amma həqiqət qalib gəldi - Azərbaycanın informasiya arenasında qələbəsinin təminatçısı əlbəttə ki, Ali Baş Komandan İlham Əliyev, o cümlədən informasiya məkanında da fəallıq göstərən, mötəbər məlumatlar dərc etdirən, vətəndaşlardan gələn mesajlara cavab verən və həmişə xalqın yanında olan Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyevadır. İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı informasiya məkanında ən parlaq çıxışlardan biri də Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanın "Rossiya" telekanalının "60 dəqiqə" proqramındakı çıxışıdır. İlham Əliyev tarixi faktlara əsaslanan məntiqli, əsaslı çıxışı ilə rəqibinə şans qoymadı, Ermənistanın baş naziri rəqibinin fonunda son dərəcə primitiv görünürdü və çaşqınlıq içində idi.
44 günlük müharibə zamanı Azərbaycan hakimiyyəti rəsmi məlumatlara inanmağa çağırılıb. Sosial şəbəkələrdə çoxlu dezinformasiyalar dolaşırdı, xüsusən də köhnəlmiş fotolar, videolar və ya digər ölkələrin hərbi əməliyyatlarından kadrlar dərc olunurdu. Ermənistan hakimiyyəti hərbi əməliyyatlar, ölən və yaralananların sayı barədə real məlumatları gizlətməyə çalışıb və indi də çalışır. Ölkədə azad media qadağalara məruz qalır. Müharibə illərində Prezident İlham Əliyevin rəsmi Twitter səhifəsində torpaqların azad edilməsi ilə bağlı rəsmi məlumat dərc olunub. Cəbhədən videomateriallar isə Müdafiə Nazirliyi tərəfindən nazirliyin rəsmi saytında və hesabatlarında dərc olunub. Xüsusilə PUA-ların, artilleriya, raket qoşunlarının tətbiqi ilə çəkilmiş videoçarx təkcə yerli ictimaiyyətdə deyil, dünya ictimaiyyətinin də marağına səbəb olub. Prezident İlham Əliyevin Twitterdəki paylaşımları qlobal trendə düşüb. Müharibə illərində ölkənin demək olar ki, hər bir vətəndaşı xəbərləri Twitterdə izləyirdi. Bu tvitlər bütün dünya azərbaycanlılarının səsinə çevrilib. "Azərbaycan", "Qarabağ", "Şuşa", "Prezident İlham Əliyev", "Xarı Bül-Bül", "Azərbaycan ordusu" heşteqləri dünya trendlərinin ilk yerlərini tutub. 2021-ci ilin mart ayında Twitter sosial şəbəkəsi 33,63 faiz populyarlıqla Azərbaycanın sosial media bazarında birinci yeri tutub.
Qeyd edək ki, Twitter sosial şəbəkəsi İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı ən aktiv şəbəkə olub. İnformasiya müharibəsi bir neçə cəbhədə gedirdi. Dünyanın hər yerindən azərbaycanlılar da sosial şəbəkələrdə ermənilərin təxribatlarına cavab verir, Azərbaycan ordusuna dəstək məqsədilə dünyanın müxtəlif yerlərində də yürüşlər keçirirdilər.
Bu hadisələr Azərbaycanın öz vətəndaşları və yerli əhali tərəfindən nə qədər böyük dəstək aldığını əyani şəkildə göstərir.
2020-ci il sentyabrın 27-dən noyabrın 10-dək Ermənistan Silahlı Qüvvələri Azərbaycanın mülki əhalisinin yaşadığı rayon və şəhərlərə 30 minə yaxın mərmi və 227 raket zərbəsi endirib. Hücumlar Gəncə, Mingəçevir, Bərdə, Tərtər, Qəbələdə həyata keçirilib. 90-dan çox insan həlak olub, 400-dən çox insan yaralanıb. Bu terror aktları Azərbaycanın informasiya mübarizəsi sayəsində mediada işıqlandırılıb. Xüsusilə müxtəlif ölkələrin jurnalistləri hadisələri lentə aldılar, bunun sayəsində Azərbaycan həqiqətləri bütün dünyaya çatdırıldı.
İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı işğal olunmuş rayonların azad olunduğunu şəxsən Ali Baş Komandan İlham Əliyev elan etdi. İlham Əliyevin televiziya çıxışları Azərbaycanda rekord sayda tamaşaçıya çatdı, onu da qeyd edək ki, bu çıxışlar dünyanın hər yerindən tamaşaçıların baş verən hadisələri sərbəst izləyə bildiyi bir çox sosial şəbəkələrdə yayımlanıb. Ermənistan mətbuatının yaydığı saxta xəbərlər Prezident İlham Əliyevin informasiya sahəsində səmərəli fəaliyyəti sayəsində dağıdılıb. Prezidentin xarici media ilə bağlı fəaliyyətini ayrıca qeyd etmək lazımdır. Bu müsahibələr müasir diplomatiya tarixinə düşəcək layiqli nümunədir.
İkinci Qarabağ müharibəsinin 44 günü ərzində İlham Əliyev dünyanın aparıcı informasiya agentliklərinə 30-dan çox müsahibə verib. İlham Əliyev demək olar ki, hər gün müxtəlif dillərdə müsahibələr verirdi, bəzən suallar təxribat xarakterli olub, yalan faktlar və ya təhrif olunmuş həqiqəti tətbiq etmək məqsədi daşıyırdı. Amma müdrik rəhbər İlham Əliyev intellektin, liderlik və nüfuzun üstünlüyünü göstərdi, verilən bütün suallara, o cümlədən şəxsi xarakterli, ittiham xarakterli suallara da cavab verdi.
Xüsusilə erməni kontingentinin tələbi ilə sual verən jurnalistləri öz yerinə oturtdu. Prezident jurnalistlərə verdiyi müsahibələrdə erməni faşizminin əsl simasını açıb, Ermənistanın hərbi-siyasi hakimiyyətinin cinayətlərini əsaslandırıb, real vəziyyəti dünya ictimaiyyətinə çatdırıb.
Prezident İlham Əliyev ən uzun müsahibələrdən birini Almaniyanın ARD telekanalının jurnalistinə verib. Bu müsahibə əsl liderin necə olmasına bariz nümunədir.
- Deyirlər ki, kaset raketlərindən istifadə edirsiniz. Amnesty İnternational və Human Rights Watch hətta orada və Dağlıq Qarabağda kaset raketlərindən istifadə etməyinizlə bağlı bəzi sübutlar da təqdim ediblər. Niyə bu tip silahlardan istifadə edirsiniz?
- Biz onlardan istifadə etmirik.
Biz özümüzü qoruyuruq. Amnesty İnternational və Human Rights Watch təşkilatlarını Azərbaycana dəvət etdik. Təəssüf ki, hadisələri yalnız Ermənistanın mövqeyindən işıqlandırırlar. Bura gəlmək üçün bizimlə əlaqə saxlamadılar. Ona görə də onların qərəzsizliyinə böyük şübhələrimiz var".
Biz orada, bu ərazidə olanda bir sualımız var idi. Qarabağ niyə Azərbaycan üçün bu qədər önəmlidir? Orada resurslar varmı, yoxsa hansısa simvolik məna ifadə edir?
- Elzas və Lotaringiya sizin üçün önəmlidirmi? Bavariya sizin üçün önəmlidir? Yoxsa Reyn-Vestfaliya? Bu, bizim torpağımızdır, beynəlxalq səviyyədə tanınmış ərazimizdir. Bu, resurs məsələsi deyil. Əsas resurslar burada Bakıdadır. Bu, ədalət məsələsidir, milli qürur və beynəlxalq hüquq məsələsidir. Beynəlxalq hüquq və bütün beynəlxalq ictimaiyyət Dağlıq Qarabağı Azərbaycanın ayrılmaz hissəsi kimi tanıyır. Biz ədaləti bərpa edirik və BMT Təhlükəsizlik Şurasının 27 ildir kağız üzərində qalan qətnamələrini icra edirik.
Bu kimi təxribat xarakterli suallara cavab verən Prezident İlham Əliyev dünyanın gözünü açdı, ölkəmiz haqqında yalan fikirlər səpən erməni təbliğatçılarının, erməni diasporunun və erməni lobbilərinin uzun illər formalaşdırdıqları saxta fikirləri məhv etdi:
"Müharibə illərində 30-a yaxın müsahibə vermişəm. Bəlkə də həyatımda bu qədər müsahibə verməmişəm və bəziləri deyirdi ki, İlham Əliyev niyə müsahibə vermir. Hesab edirəm ki, mövqeyimi bildirmək üçün kifayət qədər imkanım var, tez-tez bütün məsələlərlə bağlı fikrimi bildirirəm. Bütün fəaliyyətim şəffafdır, keçirdiyim bütün görüşlər ictimaiyyətə təqdim olunur. O vaxt buna ehtiyac olduğunu düşünmürdüm. Amma lazımi vaxtda 30-a yaxın müsahibə verdim və dedim ki, biz beynəlxalq hüquqa hörmət edirik, beynəlxalq hüququ müdafiə edirik, ədaləti müdafiə edirik, BMT Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrinə əməl edirik", - deyən dövlət başçısı bildirib ki, bizim bütün addımlarımız beynəlxalq hüququn norma və prinsipləri və etika prinsipləri əsasında atılıb. Düşməndən qisas aldıq, işğalçıdan qisas aldıq. Bizim mülki şəxslərlə problemimiz olmayıb və olmayacaq. Düşmənin yerləşdiyi şəhərlərdə güclü dağıntı yoxdur. Çünki biz mülki obyektlərə atəş açmamışıq. Biz burada fərqlənirik.
İnformasiya sahəsində qazanılan qələbə Prezident İlham Əliyevin siyasi karyerasında ən mühüm triumflardan biridir. Bu qələbə İkinci Qarabağ müharibəsində qələbənin mühüm açarıdır. XXI əsr texnologiya əsridir və informasiya sahəsində qələbə müasir müharibələrin aparılması üçün əsas bazalardan biridir.
Hüseyn HACIYEV,
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında
Dövlət İdarəçilik Akademiyasının magistrantı.