Bu üç qida kifayətdir ki...
Orta əsrlər dövrünün ən böyük təbiblərindən biri sayılan İbn Sina min illər əvvəl qələmə aldığı "Kiçik Tibb Qanunu" kitabında insan ömrünü uzada biləcək üç bitkinin adını açıqlayıb. Alim qocalmanı ləngitmək üçün müntəzəm olaraq şam qozası, gicitkən və paxla istehlak etməyi tövsiyə edib.
İbn Sina xüsusilə iflic keçirmiş insanlar üçün K vitamini ilə zəngin olan, nadir qidalardan hesab edilən şam qozasından istifadə etməyi məsləhət görüb. O, tərkibi C vitamini ilə də zəngin olan bu qidanın insult nəticəsində zədələnən hüceyrələrin bərpa olunmasına kömək etdiyini qeyd edib. Elm adamının kitabında qeyd etdiyi digər bitki isə tərkibi A, C, K, vitamini, kalium, dəmir, maqniylə bol olan gicitkəndir. O, bu bitkidən hazırlanan çayın viruslar nəticəsində boğaz və ağciyərlərin selikli qişasında yaranan quruluğun qarşısını aldığını, öskürəyə yaxşı təsir etdiyini bildirib. Həmçinin bitkinin maddələr mübadiləsini sürətləndirdiyi, immuniteti gücləndirdiyi, həzm sisteminin fəaliyyətini yaxşılaşdırdığı və böyrək xəstəlikləri zamanı müsbət təsirə malik olduğunu söyləyib.
Yaş irəlilədikcə dəridəki hüceyrələrin deformasiyasının artması səbəbindən isə İbn Sina daim gənc görünmək üçün uşaqlıqdan mütəmadi olaraq paxla istehlak etməyi tövsiyə edib. O, kalsium, dəmir, protein, karbohidrat və təbii dopamin mənbəyi olan bu bitkinin nəinki dəriyə, bilavasitə ürək-damar, böyrək xəstəlikləri, şəkərli diabet, qaraciyər çatışmazlığına müsbət təsir etdiyini vurğulayıb. İnformasiya posta.com.tr veb saytında yayımlanıb.
Yatanda xoruldayanlar oxusun...
Aparılan araşdırma nəticəsində məlum olub ki, xoruldayan insanların gecələr çıxardığı səslər onların beyinlərinə zərər verə bilər. Belə ki, İngiltərənin London Kral Kollecinin alimləri yuxu apnesinin beyinə gedən qan axınının qarşısını alaraq oksigeni məhdudlaşdırdığını, bu səbəblə də erkən idrak zəifləməsinə yol aça biləcəyini söyləyirlər.
Məlumat üçün qeyd edək ki, sadəcə apne kimi də bilinən yuxu apnesi, yuxu müddətində tənəffüsün dayanması və yuxu rejiminin pozulmasına səbəb olan ciddi bir xəstəlikdir. Bu xəstəlik yuxu zamanı tənəffüsün ən az 10 saniyə müddətində dayanmasına gətirib çıxarır. Xəstəliyin ən vacib əlamətlərindən biri isə yüksək səslə xoruldamaqdır. Bunun da öz növbəsində beyinə gedən qan axınını dayandıraraq oksigen səviyyəsinə təsiretmə ehtimalı yüksəkdir.
Alimlərin fikrincə, beyinin fəaliyyətinə mənfi təsir edən hər hansı bir faktor yaddaşa, eləcə də qərar, reaksiya vermə və qavrayış kimi düşünmə bacarıqlarına təsir edə bilər. Təcrübəyə 35-70 yaş arası yüngül və ağır yuxu apnesi diaqnozu qoyulmuş 27 nəfər cəlb edilib. Tədqiqatçılar eyni zamanda sağlamlıq və təhsil statusu bənzər olan, lakin sözügedən xəstəlikdən əziyyət çəkməyən 7 nəfərin də sağlamlıq məlumatlarını nəzərdən keçiriblər.
"Frontiers in Sleep" jurnalında dərc edilən araşdırmada ağır yuxu apnesindən əziyyət çəkən insanların daha az ayıq olduqları və hədəfə çatmaq üçün diqqəti cəmləməkdə çətinlik çəkdikləri də daxil olmaqla, idarəçilik işlərində zəif performans nümayiş etdirdikləri ortaya çıxıb.
Çörəyi soyuducuda saxlamaq düzgündürmü?
Süfrələrimizin vazkeçilməz neməti olan çörək hər bir evdə ən çox istifadə olunan və imtina edə bilmədiyimiz qidalardandır. Müqəddəs hesab etdiyimiz bu neməti köhnəlməsin deyə bəzən soyuducuda saxlamaq məcburiyyətində qalırıq. Bəs görəsən onu soyuducuda saxlamaq nə dərəcədə düzgündür?
Əslində, ən çox istehlak edilən bu qidanın necə və hansı şəraitdə saxlanması vacib məsələdir. Çörəyin təravətini itirməməsi və eyni zamanda tərkib hissəsinin dəyişməməsi üçün saxlanma üsuluna diqqət yetirilməlidir.
Çörək soyuducuya daxil olduqdan sonra içindəki karbohidrat molekulları "retrogradasiya"ya uğrayır. Bu isə o deməkdir ki, qidanın tərkibindəki nişasta kristallaşır. Bəs "molekullar kristallaşarsa nə baş verir?". Gəlin, izah edək