Azərbaycanda olan hadisələr

1918 – Azərbaycan Demokratik Respublikası və Osmanlı orduları ilə Böyük Britaniya və Bakı kommunasının silahlı qüvələri arasında Bakı uğrunda vuruşlar başlayıb.

1921 – Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutu (indiki Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti) təsis edilib.

Dünyada olan hadisələr

E.ə. 55 – Yuli Sezarın İngiltərəyə ilk hücumu.

1071 – Səlcuq hökmdarı Alp Arslanın başçılıq etdiyi ordu, Bizans ordularını məğlub edərək, Malazgird döyüşündə qələbə qazanıb.

1346 – Kresi Döyüşü: İngiltərə kralı III Eduardın qoşunları Fransa kralı VI Filipin ordusunu darmadağın edib. Eyni zamanda, III Eduardın ordusu Avropada ilk dəfə olaraq yuvarlaq mərmi atan toplardan istifadə edib.

1382 – Qızıl Orda hökmdarıToxtamış xan Moskvanı tutub.

1498 – 23 yaşlı Mikelanceloya Romadakı Müqəddəs Pyotr Bazilikası üçün heykəltəraşlar qrupu yaratmaq tapşırılıb.

1728 – Səyyah Vitus Bering Asiya ilə Amerika arasındakı Berinq Boğazı adlanan boğazı kəşf edib.

1735 – Rus ordusu tarixdə ilk dəfə Reynə çatıb.

1743 – İngilis boksçu Cek Brouton tərəfindən hazırlanan dünyanın ilk boks yarışları qaydaları İngiltərədə nəşr edilib.

1789 – Fransa Parlamenti Avropada burjua hüququnun əsasını qoyan "İnsan və Vətəndaş Haqqları Bəyannaməsi"ni qəbul edib.

1847 – Liberiya müstəqilliyi elan edib.

1858 – Teleqrafla ilk xəbər göndərilib.

1866 – Şeyx Şamil Rusiyaya sədaqət andı içib.

1877 – Şipkada qələbə qazandı.

1883 – İndoneziyadakı Krakatau vulkanının güclü püskürməsi nəticəsində 800 min km²-dən çox ərazini küllə örtülüb və sunamiyə səbəb olub, Yava və Sumatra adalarında təxminən 36 min adam ölüb.

1895 – Niaqara şəlaləsində su elektrik stansiyası açılıb.

1914 – Birinci Dünya Müharibəsi: Tannenberq Döyüşündə Alman İmperatorluğunun qoşunları rus qoşunlarını məğlub edib.

1918 – Rusiyada bolşeviklər teatrları milliləşdirdilər.

1920 – Ümumrusiya Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin və RSFSR Xalq Komissarları Sovetinin fərmanı ilə Qırğızıstan ASSR yaradılıb; 1925-ci ildən etibarən Kazak ASSR, 1936-cı ildən etibarən Qazax SSR, indi müstəqil Qazaxıstan Respublikasıdır.

1920 – ABŞ-da qadınlara seçkilərdə iştirak etmək hüququ verən konstitusiya düzəlişi qüvvəyə minib.

1921 – Ali Baş Komandan Mustafa Kamal Paşanın Sakarya Döyüşündə verdiyi əmr: "Xətt müdafiəsi yoxdur, sahə müdafiəsi var. O sahə bütün vətəndir. Vətən torpağının hər qarışı vətəndaşın qanı ilə suvarılmadıqca tərk edilə bilməz.. "

1922 – Türk Qurtuluş Savaşı: Türk Ordusu Qərb Cəbhəsində Yunan Ordusuna qarşı ümumi hücuma başlayıb. Türk Ordusunun Baş Komandanı Marşal Qazi Mustafa Kamal Paşa hücumu Kocatepenin özündən idarə edirdi.

1924 – Türkiyənin İş Bankı qurulub. İlk baş menecer, keçmiş iqtisadiyyat nazirinin müavini və Əhali, Yenidənqurma və Yaşayış Nazirliyindən ayrılan Celal (Bayar) bəy idi. İş Bankının nizamnamə kapitalı 1 milyon TL idi.

1925 – Şarl Henri rentgen şüalarının köməyi ilə bir insanın "ruh əlamətlərinin" fotoşəklini çəkdirə biləcəyini bəyan edib.

1936 – Böyük Britaniya Süveyş kanalını öz nəzarətində saxlamaqla Misirə müstəqillik verib.

1936 – İlk səsli televiziya verilişi BBC kanalında yayımlanıb.

1939 – Yuqoslaviya hökuməti Xorvatiyaya muxtariyyət verib.

1944 – İkinci Dünya Müharibəsi: Şarl de Qoll Parisə girib.

1957 – İlk tranzistorlu radio satışa çıxarılıb.

1957 – SİTA (TASS) qitələrarası ballistik raketin uğurlu sınaqdan keçirildiyini bildirib.

1978 – Venesiyalı kardinal Albino Luciani Roma Papası seçilib və 33 gün Roma Papası olub.

1978 – Ziqmund Yen, “Soyuz-31” kosmik gəmisində ilk Şərqi Almaniya kosmonavtı və ümumiyyətlə kosmosdakı ilk alman olub.

1982 – Argentinada siyasi partiyaların fəaliyyətinə qoyulan qadağa ləğv edilib.

1991 – SSRİ-də çevriliş cəhdinin beşinci günü. SSRİ parlamentinin növbədənkənar sessiyası başlayıb. Kommunist Partiyasının fəaliyyəti bütün ölkədə dayandırılıb. SSRİ Ali Sovetinin keçmiş sədri Anatoli Lukyanov həbs edilib. SSRİ Mərkəzi Komitəsinin rəhbəri Nikolay Kruçina özünü yaşadığı mənzilin eyvanından atıb.

1999 – Maykl Conson 400 metr məsafəni 43.18 saniyəyə qaçaraq dünya rekordunu qırıb.

2002 – Axşam saatlarında Gürcüstan Parlamenti Gürcüstanın MDB-dən çıxmasını və Rusiya hərbi bazalarının və sülhməramlı qüvvələrinin Gürcüstan ərazisindən tamamilə çıxarılmasını elan etmək barədə prezidentə təklif qəbul edib. Gürcü deputatlar sərhəd bölgələrinin bombalanmasına belə reaksiya veriblər.

2008 – Gürcüstan-Cənubi Osetiya münasibətlərinin həddindən artıq kəskinləşməsindən və Rusiyanın avqustun 8-də başlayan hərbi əməliyyatlarda fəal iştirakından sonra Rusiya Prezidenti Dmitri Medvedyev Abxaziya və Cənubi Osetiyanın müstəqilliyinin tanınması haqqında fərman imzalayıb.

Bayramlar və xüsusi günlər

• Malayziyanın Müstəqillik Günü.
• Türkiyədə Silahlı Qüvvələr Günü.
• ABŞ-da Qadın Bərabərliyi Günü.

Doğumlar

865 – Əbu Bəkr Məhəmməd ibn Zəkəriyə ər-Razi, fars elm adamı. Riyaziyyatçı, kimyaçı, filosof, ixtiraçı, həkim. Rey şəhərində anadan olub. Əsərlərini ərəbcə yazıb. İranda vəfat edib. Əbureyhan Biruni onun 184 kitab yazdığını qeyd edir.

1728 – İohann Lambert, alman astronomu, riyaziyyatçı, fizik, filosof, kartoqrafik proyeksiyaların riyazi nəzəriyyəsinin müəllifi (ö. 1777).

1740 – Jozef-Mişel Monqolfye, fransız ixtiraçı, hava şarının ixtiraçılarından biri (ö. 1810).

1743 – Antuan Lavuazye, fransız kimyaçı, müasir kimyanın banilərindən biri (ö. 1794).

1850 – Şarl Rişe, fransız fizioloq, immunoloq, fiziologiya və tibb üzrə Nobel mükafatı laureatı (1913) (ö. 1935).

1882 – Ceyms Frank, alman fiziki, Nobel mükafatı laureatı (1925) (ö. 1964).

1906 – Albert Seybin, polşa əsilli amerikalı həkim, mikrobioloq və virusoloq, poliomielitə qarşı canlı peyvəndin yaradıcısı (ö. 1993).

1910 – Teresa Ana (əsl adı Agnes Gonje Boyajiu;), Alban əsilli Katolik rahibəsi, müqəddəs (2003), Hindistanda yaşayan, humanitar fəal, Mərhəmət Ordeninin əsasını qoyan, Nobel Sülh Mükafatı laureatı (1979) (ö. 1997).

1913 – Alexandr Çakovskiy, sovet yazıçısı və jurnalisti, “Literaturnaya Gazeta” qəzetinin baş redaktoru (1962-1988) (ö. 1994).

1927 – Tələt Xanlarov, azərbaycanlı memar.

1937 – Qennadi Yanaev, Sovet partiya və dövlət xadimi (ö. 2010).

1940 – İdris Mehdiyev, Azərbaycan vokal sənətinin görkəmli nümayəndəsi, Azərbaycan SSR-in Əməkdar artisti.

1947 – Fəzail Ağamalı, Ana Vətən Partiyasının sədri, Azərbaycan Milli Məclisinin deputatı.

1949 – Allahşükür Paşazadə, Qafqaz Müsəlmanları Ruhani İdarəsinin başçısı.

1957 – Dr. Alban (əsl adı Alban Uzoma Nvapa), isveçli müğənni, Nigeriya əsilli rep sənətçisi.

1964 – Mehriban Əliyeva, Azərbaycan Respublikasının Birinci vitse-prezidenti, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin həyat yoldaşı, Heydər Əliyev Fondunun və Azərbaycan Mədəniyyət Fondunun prezidenti, UNESCO və ISESCO-nun xoşməramlı səfiri.

1976 – Zemfira Talqatovna Ramazanova, tatar əsilli Rusiya müğənnisi, öz mahnılarının müəllifi və ifaçısı.

1976 – Aydın Abbasov, Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı.

1982 – Qamze Özçelik, Türk kino aktrisası, model və aparıcı.

1987 – Kseniya Suxinova, rus model, Miss Rusiya 2007, Dünya Gözəli 2008.