Tarixin zirvəsinə ucalan Şuşa Bəyannaməsi
Türk dünyası

Tarixin zirvəsinə ucalan Şuşa Bəyannaməsi

2020-ci il noyabrın 8-i Azərbaycan tarixinə ən şanlı bir gün kimi yazıldı. Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu tarixi, mədəni strateji əhəmiyyətə malik, Qarabağın tacı olan Şuşa şəhərini işğalçılardan azad etdi. Bu, 44 gün içərisində aparılan uğurlu əks-hücum əməliyyatlarının sırasında ən mühüm tarixi hadisə böyük hərbi Qələbə oldu. Azərbaycanın hərbi-diplomatik uğurları, xüsusilə strateji əhəmiyyətli Şuşa şəhərinin azad edilməsi, İkinci Qarabağ müharibəsinin sonrakı gedişinə, eləcə taleyinə ciddi təsir göstərdi hərb meydanında olduğu kimi, diplomatiya meydanında da uğurlarını şərtləndirdi.

2021-ci il iyunun 15-  tariximizdə ilk dəfə olaraq Prezident İlham Əliyev Rəcəb Tayyib Ərdoğanı Qarabağda qarşıladı. Qarabağın mədəniyyət incəsənət  beşiyi sayılan  Şuşa şəhərində Azərbaycan Respublikası ilə Türkiyə Respublikası arasında müttəfiqlik münasibətləri haqqında Şuşa  Bəyannaməsi  imzalandı. Bu Bəyannamə  mühüm tarixi hadisə kimi yaddaşlarımıza əbədi  həkk olundu. Təsadüfi deyil ki, Şuşada Türkiyə lideri ilə Bəyannamə imzalayarkən Prezident  İlham Əliyev hər kəsin yadına Qars müqaviləsini saldı. O qeyd etdi: "Tarixi Qars müqaviləsi düz yüz il əvvəl imzalanıb. Bu da böyük rəmzi məna daşıyır. Yüz ildən sonra azad edilmiş Şuşa şəhərində müttəfiqlik haqqında imzalanmış birgə bəyannamə bizim gələcək işbirliyimizin istiqamətini göstərir. Bəyannamədə bir çox önəmli məsələlər öz əksini tapır. Beynəlxalq müstəvidə birgə əməkdaşlıq, fəaliyyətimiz, siyasi əlaqələr, iqtisadi-ticarət əlaqələri, mədəniyyət, təhsil, idman, gənclər siyasəti, demək olar ki, bütün sahələr əhatə olunur. Cənub Qaz Dəhlizinin Türkiyə, Azərbaycan, dünya üçün önəmi göstərilir. Hər bir məsələ çox böyük önəm daşıyır".

 Prezident İlham Əliyev Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan tərəfindən imzalanmış Şuşa Bəyannaməsi bütün dünyanın barışmalı olduğu tarixi gerçəklikdir. Hər iki ölkənin ümumi maraqlarının qorunmasında imkanların birləşdirilməsinə, eləcə müştərək maraq kəsb edən regional beynəlxalq strateji məsələlərdə fəaliyyətlərinin qarşılıqlı şəkildə əlaqələndirilməsinə istiqamətlənən  bu sazişBakı Ankaranın başçılığı altında yeni regional geosiyasi konfiqurasiyanın qurulmasının başlanğıcına çevrildi. Bəyannamə, həmçinin regionda 200 ilə yaxın davam edən geosiyasi konfiqurasiyaların dağıdılması bundan sonra Türkiyə-Azərbaycan  tandeminin rəhbərliyi altında davam edəcək yeni regional düzənin başlanğıcına təkan vermiş oldu.

Azərbaycan Türkiyə arasında imzalanmış Şuşa Bəyannaməsindən artıq iki il keçib. Bu bəyannamə ilə Türkiyə Azərbaycan münasibətləri tarixin ən yüksək zirvəsinə ucalmışdır. 15 iyun 2021-ci il tarixindən başlayaraq Bakı Ankara hərbi, təhlükəsizlik, iqtisadi, mədəni, sosial  sahələrdə müttəfiqliklərini rəsmi şəkildə elan edib. Bəyannamədə diqqəti çəkən ən vacib məqamlardan biri hərbi sahədə əməkdaşlıq müttəfiqliklə bağlıdır. Burada qeyd edilir ki, iki dövlətin ərazi bütövlüyünə, suverenliyinə üçüncü dövlət ya dövlətlər tərəfindən təhdid ya təcavüz edildiyi təqdirdə bir-birini qoruyacaqlar. Bu müddəanın Bəyannamədə qeydə alınması bu gün Ermənistandakı revanşist qüvvələrdən tutmuş, ayrı-ayrı qonşu qeyri-regional dövlətlər üçün mühüm ismarıcdır. Şuşa Bəyannaməsi ilə Türkiyə açıq şəkildə Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün pozulması, dövlət sərhədlərinə təhdid kimi halların baş verməsi zamanıöz ordusu ilə Azərbaycanın yanında yer alacağını beynəlxalq ictimaiyyətin diqqətinə çatdırır. Təbii ki, öncə söhbət bölgədə əsrlərdir erməni məsələsi adı altında öz dövlət maraqlarını reallaşdıran aktorlardan dövlətlərdən gedir. Bundan sonra bütün qonşu dövlətlər dünya ictimaiyyəti bilməlidir ki, Azərbaycanın dövlət suverenliyini təhdid etmək fikrinə düşənlər yeni regional hərbi-siyasi blokla qarşılaşacaqlar.

İki qardaş ölkə həm iki dövlətin silahlı qüvvələrinin müasir tələblərə uyğun olaraq yenidən formalaşdırılması modernləşdirilməsi istiqamətində birgə səylərin göstərilməsi, müdafiə qabiliyyətlərinin hərbi təhlükəsizliyinin möhkəmləndirilməsinə yönələn tədbirlərin həyata keçirilməsi, iki ölkənin