Rəsul Rza və Nigar Rəfibəyli cütlüyünün həyat hekayəsindən

Ala gözlüm, səndən

                     ayrı gecələr,

Bir il kimi uzun olur,

                    neyləyim?

Bağçamızda qızılgüllər

                   hər səhər

Tezdən açır, vaxtsız         

                  solur, neyləyim?

"Neyləyim?". Ötən illərin ən gözəl, ruh oxşayan mahnılarından biri. Başqalarını deyə bilmərəm, mən belə düşünürəm. Hər biri özünəməxsusluğu ilə fərqlənən üç sənətkarın birgə yaradıcılıq uğuru. Nigar Rəfibəylinin sözlərinə Emin Sabitoğlunun bəstəsi və bir də Akif İslamzadənin ifası.

Nərgizlərin gözü yaşla dolanda,

Bənövşələr baxıb qəmgin olanda,

Qərənfilin gözü yolda qalanda

Yasəmənlər saçın yolur, neyləyim?

Nigar xanımın Rəsul Rza üçün yazdığı bu şeirə Emin Sabitoğlu şairin ölümündən dərhal sonra bəstələmişdi o mahnını. Həmin musiqinin səs yazısını Anar xəstəxanaya gətirmiş, Nigar xanım həmin musiqini dinlədikdən sonra çox bəyənmişdi. Yanına kim gəlirdisə, uşaqlarına deyirdi ki, Rəsula yazılan mahnını qoyun, qulaq assınlar...

1981-ci ilin yazı yenicə girmişdi, mənim doğma universitetimlə vidalaşmağıma sayılı günlər qalırdı, bir az keçəcək ali təhsilli jurnalist kimi fəaliyyətə başlayacaqdım. Bir gün yayılan xəbərdən çox sarsıldım. Rəsul Rza və Nigar Rəfibəylinin bir-birindən xəbərsiz eyni xəstəxanada ağır vəziyyətdə yatdığını eşidəndə elə təsirlənmişdim ki...

Beləcə, Rəsul müəllim 1981-ci il aprelin 1-də, ondan üç ay sonra, iyulun 9-da isə Nigar xanım dünyasını dəyişdi, bir-birindən xəbərsiz. Azərbaycan poeziyasının iki görkəmli nümayəndəsi köçdü bu dünyadan, bir budağın iki yarpağı saralıb soldu, bir məhəbbət, sevgi hekayəsi sona çatdı... O vaxtdan hər dəfə bu nəğməni eşidəndə o illəri, o acı hadisəni xatırlayıram...

Hadisə isə belə olmuşdu. Yüksək qan təzyiqi xəstəliyindən əziyyət çəkən Rəsul Rza o vaxt "Leçkomissiya" adı ilə tanınan (indiki Mərkəzi Klinika) xəstəxanaya yerləşdirilir (onu da qeyd edək ki, bu xəstəxana o zaman yaradıcı insanlara xidmət göstərirdi). Həmin günlərdə Nigar xanıma xərçəng diaqnozu qoyulur və həkimlər müalicə üçün onun Moskvaya aparılmasını məsləhət bilirlər. Bunu eşidən Rəsul müəllimin halı daha da pisləşir, həkimlər nə qədər çalışsalar da, onu həyata qaytarmaq mümkün olmur. Onun ölümünü hər kəs Nigar xanımdan gizlin saxlayır. Bir gün: "Rəsul mənə niyə zəng vurmur?", - deyə soruşanda, Rəsul müəllimin qan təzyiqi diaqnozu ilə xəstəxanada yatdığını, həkimlərin onun palatasından telefonu çıxardıqlarını deyirlər ("Leçkomissiya"da palatalarda telefonlar yerləşdirilmişdi). İyunun 23-də Nigar xanımın ad günündə oğulları Anar böyük bir yasəmən dəstəsi alıb xəstəxanaya gedir: "Rəsul bu gülləri sənə göndərib", - deyir. Təbii ki, çox sevinir Nigar xanım, ancaq içini şübhələr bürümüşdü... Bir həftə sonra həkimlər onun xəstəliyinin əlacsız olduğunu deyib evə buraxırlar, son günlərini ailəsilə birgə keçirmək üçün. Evə gələn kimi ilk sözü bu olur: "Mənim qara paltarımı gətirin". Rəsulunun yoxluğunu hiss etmişdi...

...Bir yaz günü redaksiyadan tapşırıq almışdım, Rəsul Rzanın doğum günü münasibətilə anım yazısı hazırlamalı idim. Bir yaz axşamı düşüncələr içindəykən yenə də o uzaq illərə döndüm. Yenə də o nəğmənin sədaları gəldi qulaqlarıma, qəlbim şiddətlə döyündü. Deyəsən, yazıya necə başlayacağımı bilirdim:

Çiçəklərin gözü çəkir intizar

Ayrılıqdan betər dünyada nə var?

Bir yaz axşamı qəmgin-qəmgin boynunu büküb həzin-həzin Rəsulunu yada salan Nigar xanımın sevgi etirafı olan "Neyləyim?" qurtardı məni çətinlikdən. Bu, qoşa qanadı birgə xatırlamağı, Leyli və Məcnun, Əsli